พระพุทธรูปศิลปะแบบพระรัชกาล หน้าตัก 5 นิ้ว

พระพุทธรูปศิลปะแบบพระรัชกาล
ประทับนั่งทำปางสมาธิ หน้าตัก 5 นิ้ว
ผลงานอาจารย์หลุยส์ พัฒนางกูร
แห่งโรงหล่อพัฒนช่าง อ่านงานได้จากการใช้แม่พิมพ์
เค้าโครงใบหน้า ลวดลายและระเบียบบัวที่ฐาน
การใช้แม่พิมพ์เพื่อขึ้นหุ่นเทียน เม็ดพระศก
ลักษณะ รวมถึงตำแหน่งต่างๆขององค์ประกอบ
ที่รวมกันขึ้นเป็นองค์พระปฏิมา งานของโรงหล่อพัฒนช่าง
จะมี "ไวยกรณ์" ที่ทำซ้ำๆกันไปกัน หรือทำใกล้เคียง
เนื่องจากเป็นรูปแบบการทำงานที่ได้รับการสั่งสอน
ปลูกฝังแบบแผนดังกล่าว ผ่านเครื่องมือและแม่พิมพ์
ที่มีเป็นจำนวนมาก ซึ่งอาจจะมีมากองค์ มากพิมพ์
มากพิธี แต่วิธีการทำงาน จะเป็นตัวบ่งบอก
ถึงเอกลักษณ์ของช่างแต่ละท่าน นอกเหนือจากแบบแผน
ในการทำงานที่ได้กล่าวมาข้างต้น ยังมีเรื่องของรสนิยม
ความชอบ การนำเสนอความงามในทางสุนทรียศาสตร์
ที่แต่ละท่านก็ไม่เหมือนกัน สามารถอ่านงานเหล่านี้
ผ่านไปผลงาน ผ่านแม่พิมพ์ ผ่านหูผ่านตาให้มาก
จะพบกับตำตอบดังกล่าว

การพิจารณาอีกส่วนที่มิอาจมองข้ามได้เลย
คือ การเก็บแต่งรายละเอียด ขัดแต่งผิว
การเบิกเนตรเหลาเปลือกหอยมุกไฟ เพื่อเป็นตาขาว
ให้มีลักษณะเรียวแหลมตวัดโค้งไปกับช่องพระเนตร
การใช้นิลเจียรหลังเบี้ยเพื่อเป็นนัยย์ตาดำ
การแบ่งสัดส่วนระหว่างตาขาวและตาดำโดยกำหนดลักษณะ
จากการกำหนดแนวการมอง ของพระเนตรแบบมองตรง
หรือเหลือบตาลงต่ำ เพื่อสร้างความรู้สึกถึงอาการสำรวม
และเหมือนกับพระพุทธรูปองค์กำลัง
โปรดให้ความเมตตากับผู้ที่มอง

ทั้งหลายดังที่ได้กล่าวมาข้างต้น
ล้วนเป็นการอ่านรายะเอียดจากชิ้นงาน
ย้อนสู่การทำงานของช่างที่เต็มไปด้วยความประณีต
ในผลงาน ที่แสดงถึงทักษะในการสร้างงานชั้นสูง
ของสายช่างนี้ครับ